Biznes w regionie metropolitalnym wymaga: Nowy rząd federalny musi uczynić transport lotniczy konkurencyjnym

Wspólne oświadczenie "Inicjatywy Transportu Lotniczego":

Inicjatywa Transportu Lotniczego Berlin-Brandenburgia wzywa następny rząd federalny do podjęcia konkretnych działań w celu poprawy konkurencyjności lokalizacji w porównaniu krajowym i międzynarodowym. Obejmuje to zniesienie podatku od ruchu lotniczego. W odniesieniu do bezpieczeństwa lotniczego i opłat za kontrolę ruchu lotniczego, wzywa Niemcy do zorientowania się na średnią europejską. Biurokracja i nadmierne regulacje, takie jak kontrole pasażerów, muszą zostać ograniczone. Dwu- i wielostronne umowy lotnicze muszą zostać dostosowane, szczególnie w odniesieniu do BER. Potrzebna jest większa elastyczność - zarówno z ekonomicznego, jak i ekologicznego punktu widzenia - jeśli chodzi o zakaz lotów nocnych w przypadku opóźnionych lotów rozkładowych. Kwestie te są częścią aktualnego stanowiska Inicjatywy Transportu Lotniczego, które zostało dziś zaprezentowane.

Inicjatywa jest również krytyczna wobec jednostronnego podejścia niemieckiego rządu do kwot mieszania paliw opartych na energii elektrycznej (PtL). Prowadzi to do niekorzystnej sytuacji w porównaniu międzynarodowym i dlatego powinno zostać wycofane. Zamiast tego Inicjatywa Lotnicza uważa, że bardziej celowe jest uatrakcyjnienie produkcji zrównoważonych paliw (SAF) za pomocą systemów zachęt.

Dla niemieckiej gospodarki wydajny transport lotniczy jest ważnym czynnikiem lokalizacji. Jednak koszty rządowe i regulacje powodują, że Niemcy pozostają w tyle za międzynarodową konkurencją jako lokalizacja lotnicza. W europejskim porównaniu, Niemcy i region lotniska Berlin-Brandenburgia wypadają poniżej średniej.

Jens Warnken, prezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Cottbus dla Brandenburskich Izb Przemysłowo-Handlowych: "Lotnisko Berlin-Brandenburgia BER potrzebuje lepszych warunków dla ruchu lotniczego, aby móc konkurować ze swoimi bezpośrednimi sąsiadami w innych krajach europejskich. Ostatni niemiecki rząd sprawił, że loty z Niemiec stały się nieproporcjonalnie droższe poprzez kilkukrotne podniesienie podatku od ruchu lotniczego i innych podatków związanych z lotniskiem. Do tego dojdzie w przyszłym roku obowiązkowe mieszanie ekologicznej, przyjaznej dla środowiska parafiny SAF. To paliwo do samolotów nie jest produkowane w wystarczających ilościach w Niemczech. Ponadto litr paliwa jest obecnie dziesięciokrotnie droższy od konwencjonalnego paliwa lotniczego. W rezultacie ceny biletów w Niemczech znacznie wzrosły i nadal będą rosły, a niemieccy pasażerowie podróżują na lotniska w Pradze, Wrocławiu i Warszawie, ponieważ mogą tam zaoszczędzić nawet kilkaset euro na bilecie. Mniej pasażerów w BER oznacza mniej samolotów stacjonujących w BER i zagrożenie dla miejsc pracy. Nowy rząd federalny powinien zareagować na ten wywołany przez państwo niepożądany rozwój i ponownie wyraźnie poprawić koszty lokalizacji."

Robert Rückel, wiceprezes IHK Berlin: "Ruch lotniczy kwitnie w Europie, ale nie w Niemczech. W szczególności w BER, podaż jest znacznie poniżej poziomu sprzed kryzysu, a liczba połączeń długodystansowych jest nadal obciążeniem dla stolicy. Atrakcyjna oferta połączeń lotniczych ma jednak kluczowe znaczenie nie tylko dla turystyki i branży targowej, ale także dla wszystkich firm w regionie. Dlatego wzywamy nowy rząd federalny do ograniczenia regulacji, a przede wszystkim do położenia kresu strukturalnym niedogodnościom regionu metropolitalnego. Istnieje również pilna potrzeba większej elastyczności w zakresie zakazu lotów nocnych, tak aby samoloty opóźnione o zaledwie kilka minut nie musiały startować z dużym hałasem i emisją parafiny i przełączać się na inne lotniska. Jeśli teraz nie dostarczymy impulsu, region stołeczny nadal będzie w tyle w Europie."

Aletta von Massenbach, CEO Flughafen Berlin Brandenburg GmbH: "Bardzo wysokie podatki i opłaty państwowe w porównaniu z resztą Europy hamują rozwój lotniska, a tym samym regionu stołecznego i wschodnich Niemiec. Gospodarka i pasażerowie wyraźnie odczuwają tego konsekwencje. Popyt na loty jest nadal wysoki, ale podaż do innych regionów metropolitalnych w Europie spadła. Linie lotnicze wolą bazować swoje samoloty w innych krajach UE i obsługiwać trasy poza Niemcami. Bez znaczącej ulgi w zakresie podatku od ruchu lotniczego i innych opłat państwowych, odpowiednie połączenie centrum biznesowego, kulturalnego i turystycznego z Europą i światem jest zagrożone."

Postulaty w szczegółach

Obniżenie kosztów w lokalizacji lotniczej

Z perspektywy Inicjatywy Lotniczej, największą dźwignią dla poprawy politycznych warunków ramowych jest zniesienie lub przynajmniej znaczne obniżenie podatku lotniczego. Opłaty za ochronę lotnictwa i kontrolę ruchu lotniczego muszą również zostać dostosowane do średniej europejskiej w celu wyeliminowania niekorzystnych warunków konkurencji. Podatek lotniczy w Niemczech został podniesiony o ponad 20% dopiero w maju 2024 roku. Na przykład linia lotnicza lecąca z europejskiego lotniska Boeingiem 787-9 do Nowego Jorku płaci średnio 4 392 euro podatków i dopłat. Z kolei lot z Frankfurtu nad Menem lub Monachium do metropolii Wschodniego Wybrzeża kosztuje aż 17 991 euro, czyli około cztery razy więcej. Same podatki i opłaty stanowią 30 euro za bilet lotniczy. Sytuacja ta stanowi znaczną wadę konkurencyjną i powoduje, że linie lotnicze przenoszą swoje floty za granicę i redukują zatrudnienie na niemieckich lotniskach.

System zachęt dla zrównoważonych paliw

Dostępność zrównoważonych paliw, znanych jako Zrównoważone Paliwa Lotnicze (SAF), również nie czyni żadnych postępów. Niewystarczająca produkcja jest problematyczna, ponieważ od 1 stycznia 2025 r. w całej Europie obowiązują stałe limity mieszania, a linie lotnicze są narażone na wysokie grzywny, jeśli ich nie spełnią. Na rok 2030 wyznaczono cel sześciu procent zrównoważonych paliw. Od tego dnia, oprócz biogenicznych paliw zrównoważonych, należy stosować neutralne pod względem emisji CO2 paliwa oparte na energii elektrycznej, początkowo z udziałem 1,2%. Jednakże, w odstępstwie od tego rozporządzenia, Niemcy wprowadziły już krajowy podkontyngent dla e-kerozenu w wysokości 0,5% od 2026 r., czyli pełne cztery lata wcześniej. Politycy muszą zatem wspierać produkcję zrównoważonych paliw i myśleć o nowych systemach zachęt. Na przykład, możliwy jest ogólnoeuropejski system zachęt oparty na ulgach podatkowych dla producentów SAF. Niemcy powinny również zrezygnować z celu bycia "najlepszymi w swojej klasie" wśród wszystkich krajów UE pod względem standardów zrównoważonego rozwoju. Stawia to Niemcy w nieproporcjonalnie niekorzystnej sytuacji jako lokalizację biznesową w porównaniu z innymi krajami o bardziej umiarkowanych standardach. Cele regulacyjne muszą być ograniczone do poziomu europejskiego.

Dostosowanie umowy w sprawie praw ruchu lotniczego

Niemcy nie mogą nadal tracić konkurencyjności w międzynarodowym ruchu lotniczym. W szczególności region stołeczny jest zależny od stabilnej i rozbudowanej sieci połączeń europejskich i długodystansowych. Obecnie lotnisko BER oferuje zaledwie osiem połączeń długodystansowych. Pasażerowie są zmuszeni do rezerwowania dodatkowych krótkich lotów do innych węzłów, aby dotrzeć do międzynarodowych miejsc docelowych. Jednak międzylądowania i objazdy oznaczają większą emisję CO2 w ruchu lotniczym i powodują niepotrzebne dodatkowe koszty.

Istniejące dwustronne i wielostronne umowy o ruchu lotniczym (na poziomie UE) muszą zostać dostosowane tak, aby potrzeby ludzi i gospodarki w Berlinie i Brandenburgii w zakresie lotów długodystansowych (np. do Chin i na Bliski Wschód) mogły zostać zaspokojone. Gospodarka cierpi z powodu obecnej sytuacji, a łączność międzynarodowa jest często decydującym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o lokalizacji projektów relokacyjnych.

Uelastycznienie godzin lotów nocnych i ograniczenie biurokracji

W celu uniknięcia niepotrzebnych lotów przekierowujących - z powodu nagromadzenia opóźnień w ciągu dnia - wieczorem lub w nocy, należy zezwolić na większą elastyczność w marginalnych godzinach zakazu lotów nocnych. Przekierowania zwiększają zanieczyszczenie hałasem dla innych społeczności i powodują dodatkowe koszty dla podróżnych i linii lotniczych. Zdecydowanie odradza się zaostrzenie zakazu lotów nocnych na lotnisku BER, jak przewidziano w umowie koalicyjnej z Brandenburgią. Istnieje realne ryzyko, że BER straci kolejne połączenia lub linie lotnicze, które stacjonowały tam swoje samoloty. Ograniczenie godzin pracy i wynikająca z tego utrata ruchu lotniczego poważnie zagroziłaby łączności regionu stołecznego i wschodnich Niemiec.

Potrzebne są dalsze działania w celu ograniczenia niepotrzebnej biurokracji i nadmiernych regulacji. W szczególności wymogi związane z kosztami, takie jak nieproporcjonalnie wysoki wskaźnik zatrudnienia przy kontrolach bezpieczeństwa lotniczego w porównaniu z innymi krajami europejskimi, utrudniają tym lokalizacjom konkurowanie na arenie międzynarodowej i muszą zostać zmniejszone.

Wymagania związane z bezpieczeństwem lotniczym, w szczególności w stosunku do innych krajów europejskich, utrudniają tym lokalizacjom konkurowanie na arenie międzynarodowej.