Ciepło, mobilność, elektryczność: Oder-Spree przyjmuje holistyczne podejście do ochrony klimatu

Agentur für Erneuerbare Energien e. V. (AEE) uhonorowała powiat Odra-Szprewa tytułem Wspólnoty Energetycznej Miesiąca w lutym.

Powiat Odra-Szprewa pokazuje, w jaki sposób można osiągnąć udaną transformację energetyczną na obszarach wiejskich. Dzięki koncepcji adaptacji do zmian klimatu, udziałowi obywateli i silnej ekspansji odnawialnych źródeł energii, region już teraz produkuje więcej energii elektrycznej niż zużywa. Dzięki połączeniu sektorów, energia odnawialna jest wykorzystywana nie tylko do produkcji energii elektrycznej, ale także do ogrzewania i mobilności.

Powiat brandenburski liczący 180 000 mieszkańców znajduje się na południowy wschód od Berlina i rozciąga się aż do granicy z Polską. Jest to jeden z pierwszych okręgów wiejskich w Niemczech, który posiada koncepcję ochrony klimatu, a także koncepcję adaptacji do klimatu, która analizuje i identyfikuje obszary działania, potencjał i środki mające na celu uczynienie regionu zrównoważonym. W samym powiecie Oder-Spree w 2022 r. wytworzono około 928 gigawatogodzin (GWh) energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, co odpowiada zaspokojeniu 120 procent zapotrzebowania. Jednak powiat nie jest tym usatysfakcjonowany i nadal rozwija odnawialne źródła energii z myślą o przyszłości. Energia elektryczna ze źródeł odnawialnych może być również wykorzystywana do mobilności i ogrzewania (łączenie sektorów).

W 2024 r. w dzielnicy zainstalowano 10 500 systemów fotowoltaicznych. Do dziś nacisk kładziony jest na społecznie i środowiskowo zgodną ekspansję systemów fotowoltaicznych. Oznacza to, że szczególną uwagę zwraca się na kryteria takie jak bioróżnorodność, tworzenie lokalnej wartości i bilans wodny, a także integrację systemów z ogólną koncepcją miejską podczas budowy. Aby zapewnić, że transformacja energetyczna spotka się z szeroką akceptacją lokalną, powiat Oder-Spree zaleca również, aby jego gminy aktywnie angażowały obywateli w treść i finansowanie systemów fotowoltaicznych. Jednym z przykładów zaangażowania i uczestnictwa obywateli jest spółdzielnia obywatelska "Bürgerenergie Oder-Spree (BEOS eG)", która została założona w 2020 roku i przede wszystkim inicjuje i wspiera projekty zorientowane na społeczność w zakresie wytwarzania i magazynowania energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych źródeł energii. Ze względu na duże otwarte przestrzenie, płaską topografię i dużą prędkość wiatru, dzielnica Oder-Spree oferuje również idealne warunki dla turbin wiatrowych. Okręg wykorzystuje ten potencjał: w 2024 r. 175 turbin wiatrowych o mocy około 454 000 kilowatów (kW) stanowiło ponad połowę zainstalowanej mocy regionalnej, bezemisyjnej energii.

Działania i środki powiatu Odra-Szprewa wykraczają daleko poza rozwój odnawialnych źródeł energii i zrównoważonej mobilności. Od wydajności budynków i renowacji po leśnictwo, żywność i rolnictwo, szczegółowe plany oferują zintegrowane podejście zapewniające sukces całego projektu powiatu Oder-Spree.

"Powiat Oder-Spree pokazuje, że ochrona klimatu nie jest ciężarem, ale szansą na lepszą jakość życia i tworzenie wartości regionalnej" - mówi dr Robert Brandt, dyrektor zarządzający AEE. "Każda instalacja solarna na dachu szkoły, każda turbina wiatrowa na naszych polach i każdy udział obywateli przybliża nas do naszego celu: zrównoważonego domu, w którym warto mieszkać dla przyszłych pokoleń".

Na przykład, zgodnie z analizą potencjału, nie tylko ekspansja odnawialnych źródeł ciepła, ale także izolacja i uszczelnianie istniejących budynków oferuje największy potencjał energetyczny w obszarze ogrzewania. Kluczowa jest również transformacja systemu energetycznego w kierunku zdecentralizowanych dostaw. Musi ona zostać opanowana nie tylko pod względem technicznym, ale jest również postrzegana jako wyzwanie dla istniejących modeli biznesowych. Synergie i łączenie sektorów są postrzegane jako potencjał do łączenia procesów transformacji energetycznej, odciążania gospodarki i maksymalizacji tworzenia lokalnej wartości.